“Qalblar dardiga darmon” mavzusidagi birinchi Buxoro biyennalesining badiiy rahbari,

Dakka shahridagi “Samdani Art Foundation” jamg‘armasi badiiy rahbari

“Dhaka Art Summit” xalqaro san’at sammitining badiiy rahbari.

“Asrlar davomida dunyoning turli burchaklaridan kelgan diniy va madaniy an’analar Buxoroda mushtarak bo‘lib, betakror ma’naviy va estetik uyg‘unlik yaratgan. Bu muqaddas shaharda bilim izlangan, hunar sayqallangan, san’at gullagan. Buxoro har doim insonlarni birlashtirgan, ularning ruhiy, fikriy va dunyoviy izlanishlariga yo‘l ochgan muqaddas maskan bo‘lib kelgan. “Qalblar dardiga darmon” biyennalesi ayni shu bebaho merosni yodga olib, bugungi madaniyatimiz poydevorini tashkil etgan tarixiy makonlarga hayot bag‘ishlaydi. Biyennale bu joylarni shahar yuragiga qaytarib, san’at bayramini bir yo‘nalishli emas, balki turfa sohalarni qamrab olgan zamonaviy tadbirga aylantiradi.”

Biografiya

Los-Anjelesda tavallud topgan Diana Kempbell — kurator va yozuvchi bo‘lib, u butun dunyo bo‘ylab zamonaviy san’at institutlarini shakllantirish, madaniyatlararo muloqotlar uchun maydonlar yaratish hamda ularni jamoatchilik hayotiga olib kirish borasida faoliyat yuritadi.

2025-yil sentabr oyida ilk bora Buxoroda bo‘lib o‘tadigan “Qalblar dardiga darmon” nomli biyennalening badiiy rahbari sifatida Kempbell bu tarixiy tashabbusning asosiy g‘oyaviy yo‘nalishlarini belgilab bermoqda.

U — Bangladeshning Dakka shahrida joylashgan, mintaqadagi eng nufuzli san’at institutlaridan biri hisoblangan Samdani Art Foundation’ning asoschisi va badiiy rahbari. Kempbell bu jamg‘arma orqali Janubiy Osiyo rassomlari uchun yangi imkoniyatlar yaratib, ularni xalqaro san’at maydoniga olib chiqishga xizmat qilmoqda. U 2014–2023-yillar davomida Dakka San’at Sammiti (DAS)’ning xalqaro miqyosda e’tirof etilgan nashrlariga kuratorlik qilgan va hozirda 2026-yilgi son ustida ishlamoqda.

Kempbell, shuningdek, Amsterdamdagi Hartwig Art Foundation tarkibida Global tashabbuslar bo‘limiga rahbarlik qiladi. U kollektsiyalash, buyurtmalar asosida asar yaratish va san’at bilan bog‘liq xalqaro hamkorlikning innovatsion shakllarini ishlab chiqmoqda. Shu bilan birga, u ijtimoiy mas’uliyatli san’at tashabbuslarini birlashtiruvchi xalqaro AFIELD tarmog‘i muvofiqlashtiruvchi guruhining a’zosi.

Yevropa hunarmandchiligini rivojlantirishni maqsad qilgan Homo Faber tashabbusi Diana Kempbellni Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi iqtidorli hunarmandlarni aniqlash va 2024-yilgi biyennale doirasida ular bilan ishlash uchun “Hunarmandchilik eksperti” sifatida tanlagan.

Diana ilgari Frieze London doirasida Frieze Projects kuratori (2018–2019) hamda Desert X 2023 (Coachella vodiysi) xalqaro loyihasining hammuallifi sifatida faoliyat yuritgan.

San’at, hunarmandchilik, performans, dizayn va arxitektura chorrahasida faoliyat olib boruvchi Kempbell turli mamlakatlardan 1900 dan ortiq ijodkorlar bilan hamkorlik qilgan. Ulardan ba’zilariga misol: Antony Gormley, Kashef Chowdhury (URBANA), Korakrit Arunanondchai, Otobong Nkanga, Paul Pfeiffer, Rana Begum, Rizvi Hassan, Shakuntala Kulkarni va Sumayya Vally (Counterspace).

Kempbell ilmiy tadqiqotlar bilan kuratorlik amaliyotini birlashtirishga e’tibor qaratadi. U Getty Foundation, Cornell University, Asia Art Archive va Samdani Art Foundation hamkorligida MAHASSA (Afrika, Janubiy va Janubi-Sharqiy Osiyoda zamonaviy san’at tarixi) tashabbusiga asos solgan. Shuningdek, EDI Global Forum va DAS International Art Mediators Programme dasturlari ham uning tashabbusiga mansub.

Onasi tomonlama Chamoru xalqi avlodidan bo‘lgan Diana Kempbell tub millatlar, san’at va arxitektura mavzularida faol izlanishlar olib boradi. Uning maqolalari Phaidon, MoMA, Frieze va Rizzoli kabi yirik nashrlarda e’lon qilingan.

2019–2023-yillarda u san’at olamidagi eng nufuzli shaxslar ro‘yxati — ArtReview Power100’da ketma-ket bir necha marta e’tirof etilgan.

Arxitektura boʻyicha ijodiy direktor,

Dubay va Tokio shaharlarida faoliyat yurituvchi waiwai me’moriy studiyasining asoschisi va ijodiy rahbari.

Tokiodagi ijodiy izlanishlardan so‘ng Yaqin Sharqqa qaytgan Vael Al Avar o‘z atrofidagi dunyoni boshqacha idrok etishga undaydigan, tabiiy hodisalar bilan chuqur uyg‘unlikda yaratilgan arxitektura makonlarini yaratishga kirishdi. U qurgan har bir inshoot — yorug‘lik, vaqt, tuzilma va landshaft bilan muloqot qiluvchi, hayotga yaqin, jonli arxitekturadir.

Vael uchun bino bu oddiy konstruksiya emas — u inson sezgilari bilan yashaydigan, vaqt o‘tishi bilan o‘zgaradigan, unga moslashadigan makondir. U har bir hudud ruhini his etadi va shu ruhdan ilhom olib, insonni hayratga soladigan tajribalarga yetaklaydi.

2021-yilgi Venetsiya Me’morchilik biyennalesida u Birlashgan Arab Amirliklari milliy pavilyonida kuratorlik qildi. Bu loyiha nafaqat xalqaro e’tirofga sazovor bo‘ldi, balki biyennalening eng yuksak mukofoti — “Oltin Arslon” bilan taqdirlandi. Bu yutuq Vael Al Avarning arxitekturani san’at, ilm va tabiat o‘rtasidagi nafis muvozanat sifatida ko‘ra bilgan ijodkorligini yana bir bor tasdiqladi.

O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi O‘zbekiston madaniy merosi, san’ati va madaniyatini asrab-avaylaydi, targ‘ib etadi va g‘amxo‘rlik bilan parvarishlaydi. O‘zbekistonning madaniy yuksalishida peshqadam bo‘lgan Jamg‘arma mamlakatning madaniy ekotizimini rivojlantirishga ko‘maklashish, kreativ iqtisodiyotni rag‘batlantirish hamda mahalliy, mintaqaviy va jahon miqyosida mutaxassislar uchun imkoniyatlar yaratishga intiladi. Jamg‘arma jamiyatni shakllantirish, jamoalarni birlashtirish, avlodlar o‘rtasidagi aloqalarni o‘rnatish va madaniyatlararo muloqotni rag‘batlantirishda madaniyat va madaniy meros ustuvor ahamiyat kasb etishiga qat’iy ishonadi.

Jamg‘arma Toshkentda IV Butunjahon kreativ iqtisodiyot konferensiyasi (WCCE) va Qoraqalpog‘istonning Nukus shahrida ilk Orol madaniyat sammiti anjumanlariga muvaffaqiyatli yetakchilik qildi. Hozirda Jamg‘arma O‘zbekistonning Yaponiyaning Osaka, Kansay shaharlarida bo‘lib o‘tayotgan “Ekspo 2025” ko‘rgazmasidagi ishtirokini, Toshkentdagi Zamonaviy san’at markazini qayta tiklash, Tadao Ando loyihasi bo‘yicha yangi O‘zbekiston Milliy muzeyini qurish, knyaz Romanovlar qarorgohini restavratsiya va qisman rekonstruksiya qilish ishlarini muvofiqlashtirmoqda. Jamg‘arma, shuningdek, shaharning modernizm me’morchiligini hujjatlashtirish va himoya qilish uchun “Tashkent Modernism XX/XXI” tadqiqot loyihasini ishga tushirdi. Uning natijalari Rizzoli New York va Lars Müller Publishers nashriyotlari bilan hamkorlikda tayyorlangan ikkita salmoqli risolada o‘z aksini topgan. Buxoroda Jamg‘arma birinchi Buxoro biyennalesini 2025-yil sentyabr oyida ishga tushiradi. Samarqandda Jamg‘arma YUNESKO Bosh konferensiyasining navbatdagi 43-sessiyasi (2025-yil 30 oktyabr – 13 noyabr)ga mezbonlik qiladi.

Bugungi kungacha Jamg‘arma 17 mamlakatda o‘tkazilgan diqqatga molik ko‘rgazmalar orqali 3.5 milliondan ortiq tashrif buyuruvchilarni qamrab oldi, ular orasida Parijdagi Luvr va Arab dunyosi institutidan Florensiyadagi Uffitsi, Londondagi Britaniya muzeyi va Pekindagi Imperator muzeyi bor. Yevropa, Osiyo va Fors ko‘rfazi bo‘ylab taqdim etilgan loyihalar hamda 40 dan ortiq xalqaro muzey va madaniy muassasalar bilan hamkorlikda Jamg‘arma dunyoning eng nufuzli madaniy maydonlarida O‘zbekiston ovozi va tarixiga oid hikoyalarni mustahkamlamoqda.

ALOHIDA QO‘LLAB-QUVVATLASH
O‘zbekiston Respublikasi Prezident Administratsiyasi rahbari:
              Saida Mirziyoyeva

BUKHARA BIYENNALESI TASHKILOTCHISI
O‘zbekiston Respublikasi Prezident Administratsiyasi huzuridagi Kreativ iqtisodiyot va turizm bo‘limi rahbari,
O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi raisi: 
           
              Gayane Umerova

BUXORO VILOYATI HOKIMLIGI 
Hokim:
              Botir Zaripov
Hokim o‘rinbosari:
              Botir Shahriyorov

O‘ZBEKISTON MADANIYAT VA SAN’ATNI RIVOJLANTIRISH JAMG‘ARMASI 
Rais birinchi o‘rinbosari:
              Elmurod Najimov
Rais o‘rinbosari:
              Azizbek Mannopov
Maslahatchi:
              Cyril Zammit
Qurilish bo‘limi boshlig‘i:
              Saidaziz Ishankhudjaev
Qurilish loyihasi menejeri:
              Anton Cherkasov
O‘zbekiston Respublikasi Madaniy meros agentligi muzeylar bo‘limi boshlig‘i:
              Bobirmirzo Sayomov

Marketing va kommunikatsiyalar:
              Sanobar Umarova
              Tuychimurod Tuxtapulatov
              Soxibjamol Rustamova
              Zarif Kulmatov
Loyiha menejerlari:
              Abdulaziz Gulamov
              Musharrafxon G‘ofurjonova
              Otabek Rikhsimboev
              Shakhlo Akhmedjanova
Ijrochi prodyuser:
              Salohiddinxo‘ja Suratxo‘jayev
Prodyuserlar:
              Amirxon G‘ayratxo‘jayev
              Muzaffar Yusupov 
              Otabek Azizov 
              Sherdor Nasimov

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI MADANIY MEROS AGENTLIGI 
Buxoro viloyati madaniy meros bo‘limi boshlig‘i:
              Kamol Salyamov

BADIIY KENGASH JAMOASI
Badiiy rahbar:
              Diana Kempbell
Badiiy rahbar yordamchisi:
              Timur Zolotoyev
Loyiha menejeri yordamchisi:
              Adam Ondak
Prodyuserlar:
              Hamid Amini
              Alexandra Maleeva
              Asli Samadova
              Anastasya Skvortsova
Ommaviy dastur va nashrlar bo‘yicha menejer:
              Qamoos Bukhari
Ommaviy dastur prodyuseri:
              Kirill Marenkov
Bosh mediatorlar:
              Kamronbek Karimov
              Jasmina Rakhmonova
              Xayrullo Temirov
Akademik simpozium kuratori:
              Aziza Izamova
She’riyat dasturi kuratori:
              Katya García-Antón
Guruch madaniyati festivali kuratori:
              Marie Hélène Pereira

ARXITEKTURA JAMOASI
              Waiwai Architects (Wael Al
              Awar & Rafal Sliwa)
              VOGT Landscape Architects
TEXNIK JAMOA
              Werner Sobek (Valentin Grudskiy)
              City Size (Akmal Umarov)
              Les Éclaireurs (Lucas Goy)
              Black Engineering

GRAFIK DIZAYN
              Studio Manuel Raeder
              (Eglé Petraskaite, Cecilia Murgia,
              Andrew J. Beltran, Loll Fraser,
              Sofie Leon, Manuel Raeder)

OMMAVIY ALOQALAR
               Scott & Co

Buxoro biyennalesi jamoasi va unda ishtirok etayotgan rassomlar ushbu ilk biyennaleni amalga oshirishga ko‘mak bergan barcha tomonlarga samimiy minnatdorlik bildiradi.